Bebeklerin birkaç ay boyunca “ağırdan aldığını” düşünüyorsanız, yeniden düşünün. Her ay (hatta her gün) yeni becerilere ve ilerlemelere sahne olur. Bu, gururlu anne-babaların, çocuklarının “i-na-nıl-maz” kabiliyetiyle ilgili sürekli hayretlere düşmelerini sağlar. . Ancak, çocuğunuz arkadaşlarınızın çocuklarıyla karşılaştırıldığında büyük gelişim evrelerinden birinde çok fazla (konuşma, yürüme, tuvalet eğitimi, tek başına yemek yeme) geride kalmışsa, o zaman sorgulamaya başlayabilirsiniz. Ya da belki de bebeğiniz meyve ve sebze yemeyi reddediyordur?!
Versay’da psikomotor gelişim uzmanı olan Alexandre Prouteaubebeğinizin gelişim evreleri hakkında açıklamalarını aşağıda bulabilirsiniz;
Bir bebek ilk kez neden ve nasıl gülümser, agucuk yapar, oturur ya da yürür?
Tüm çocuklar vücutlarının başından aşağı ve vücudun ortasından el ve ayak parmak uçlarına doğru gelişir. Bu temel prensibi anladığımızda, çocuğunuzun nasıl geliştiğini ve belli becerileri kazandığını da daha iyi anlayacaksınız. Bu “teknik” yaklaşıma ek olarak, çocukların gelişimini tetikleyen en büyük etmen, onların dünyayı keşfetme ve bağımsız olma arzusu ve dürtüsüdür. Bu keşif için tüm duyular bir araya gelir: işitme, koku alma, dokunma, tat alma ve görme. Doğumdan itibaren ve hatta anne karnında dahi bazı duyular, özellikle koku alma, işitme ve tat alma diğerlerinden daha keskin olsa da, bunlar hep birlikte çalışır. “İlk seferler” tek bir etmene dayalı değildir ve birçok sürecin bir araya gelmesinin bir sonucudur.
Bebek kaç aydan itibaren yüzleri tanımaya başlar?
Görme, gelişen son duyudur. 2. ayda bebeğiniz yalnızca baş ve gözlerin yuvarlak şeklini görebilir. Uyarıcılara tepki verir ama kokusu ve sesi haricinde anneyi gerçekten tanımaz. Bu aşamada bebeğiniz, birden çok “ilk seferi” neredeyse bir arada yaşar. Bebek uyarıcılara tepki verdiğinde ortaya çıkan sosyal gülümsemesi oluşur; bebek etrafındaki dünyayı gözlemlerken kafasını sağdan sola hareket ettirir. Nihayetinde 3. ayda aile üyelerinin yüzlerini tanımaya başlar.
3. ayda bebek neden bulabildiği her şeyi yakalar?
Aslında tamamen kazara olan bir durum! Bebeğiniz etrafındaki nesneleri istemeden yakalar ve böylece dünyalarının bir başka devrimsel kısmını keşfeder, elleri görüş açılarına girer! Bebeğiniz parmaklarıyla bir nesneyi kavrayabilir, bu nedenle bu olağandışı beceriyi keşfetmeleri için onları teşvik etmek önemlidir.
Bebeklere katı ek gıdalar ne zaman verilmeye başlanmalıdır?
6. ayda, ilk katı ek gıda alımıyla oral gelişim başlar ve bunu ilk dişin çıkması takip eder! 9. ayda, bebeğiniz ilk pütürlü, katı ek gıdaları tatmaya başlar.
Bebekleri yürümeye iten nedir?
Psikomotor gelişim uzmanı olarak size bebekleri ilk defa yürümeye iten şeyin bağımsız olma ve ebeveynlerini taklit etme isteği olduğunu söyleyebilirim. Bu durum aslında diğer beceriler için de geçerlidir.
6 ila 10. aylar arasında bebeğiniz karnı üzerine dönebilir, destekli oturmaya başlayabilir ve döndüğünde ellerini önüne koyabilir. 10 ila 11. aylarda, mobilyalara ya da oyun havuzunun tutacaklarına tutunarak ilk kararsız yan adımlar başlar.
Bebekler, 10 temel gelişim göstererek psikomotor becerilerini artırırlar:
- Sürünme,
- Emekleme,
- Ayağa kalkma,
- Koşma,
- Zıplama,
- Tırmanma,
- Taşıma,
- Çekme,
- İtme,
- Ve fırlatma!
Bebekler ne zaman konuşur?
Bebeklerde dil öğrenme, becerilerine ve çevreye bağlıdır. Küçük kardeşlerinin doğumuna şahit olan çocukların konuşmaya başlaması uzun süre alabilir. Diğerleri ise 18. ayda şakır şakır konuşmaya başlayabilir.
Ortalama olarak:
- 15. ayda, bebekler ilk kelimelerini telaffuz eder. En çok bilineni iki kelimenin birlikte telaffuzudur: “babaşapka” yani babanın şapkası gibi. Yalnızca ebeveynler hatta sadece anne, her biri yoğun duygu taşıyan bu kelimeleri anlayabilir ve bu durum çocuk ile ailesi arasındaki gerçek etkileşimi gözler önüne serer.
- 24. ayda, bebek bir özne ve yüklem katarak cümleler kurar ve “ben” ve “sen” öznelerini kullanır.
- 3 yaşındayken çocuklar 250’ye yakın kelime haznesine sahiptir ve birinci tekil şahısla konuşur. Çocukları konuşmaya iten, ebeveynleriyle olan diyaloglarının kalitesidir. Örneğin yemek zamanı, Özellikle Avrupa ülkelerinde bu, öğrenme aşamasında oldukça önemlidir. Diyalog ne kadar zengin olursa çocuklar yemek zamanı diyaloglarında o kadar çok söz alır.
Çocuğumun gelişimi ve ilerlemesini desteklemek için onunla hangi oyunları oynayabilirim?
Tüm bebekler kendi hızlarında gelişim gösterdiklerinden zıplayan adımlar attırmanın ya da bebeğin gelişimini artırmaya çalışmanın bir anlamı yoktur. Doğumdan itibaren bebeğinize yardımcı olmak için, etraflarında olan bitenle ilgili onlarla konuşmanızı tavsiye ederim. Bunu yaparken, bebeğin sizi rahatça görebilmesi için kendinizi bebeğin yüzünden 30 cm uzakta tutmalısınız.
3. ayda, bebek en basit formunda bir kangurunun içinde rahattır. Eğer çok yumuşak olursa, bebeğinizin omuzlarını doğru şekilde hareket ettirmesine engel olur. Hareket eden şeylere ve küçük parmaklarını geçirebilecekleri hafif çıngıraklara bayılırlar.
5.-6. aydan itibaren, bebeğinizin ilk hareket etme dürtülerini geliştirmek için aktivite halısı ideal bir araçtır.
12. ayda, Oturmalı yürüteçleri pek tavsiye etmiyorum çünkü bebekler ayaklarını yere sağlam basamazlar ve onlara kontrolsüz ve bu nedenle tehlikeli bir hareket sağlar. Bu yaş aynı zamanda yapı oyuncakları ve çay seti, bebekler gibi evcilik oyunları için de ideal yaştır.
15 ila 18. aylarda, çocuklar kalem, su bazlı boya ve fırça kullanabilir. Çocukların elleriyle sayı saymalarına ve hayal güçlerini geliştirmelerine yardımcı olduğundan, bence genelde göz ardı edilen, sayı sayma oyunlarını da unutmamak gerekir. 3 yaşa kadar oyunlar hareketlilik ve yaratıcılığı geliştirirken karakteri de oluşturmalıdır.
Psikomotor gelişimi çocukların yediklerine bağlı mıdır?
Bebekler, altıncı his sayılan ağızlarını 5. ayda keşfeder ve bu keşif onların tüm hislerini aynı anda kullanmalarını sağlar. Bu bilgi sayesinde çocuklar psikomotor gelişimlerine devam eder ve kimliklerini inşa ederler. Bu nedenle, farklıkıvamlar , renkler, şekiller ve tatları günlük hayatta bir araya getirerek katı gıdaya geçmek çok önemlidir. Bebeğin yeterli, dengeli ve çeşitli beslenmesi hem büyüme ve gelişimi için ihtiyacı olan besin öğelerini
karşılaması hem desağlıklı vücut ağırlığını sağlayarak normal motor gelişimi için gerekli olan hareketler için önemli bir etmendir.
